در رفتن به حج ما درگیر همین دو حرکت هستیم. یکی آنچه هایدگر متافیزیکی مینامد (حرکت اول: مسافرت از شهر خود به مکه) که بدنبال هدفی (خدا در خانهی خدا) در انتهای یک راه است، برای رسیدن به مقصود (خدا) و حل تمام مشکلات، و فائق آمدن بر تناهی خود. در حرکت دوم که ناقض و نافی حرکت اول است (که در محل ملاقات رخ میدهد و سمبل آن هفت بار چرخیدن بدور کعبه است)، متوجه میشویم که راهحلی نهایی و یکبار-برای-همیشه وجود ندارد، و اینکه مقصود، رفتن بسمت مقصود است، که حل مشکلاتمان در حل کردن بینهایت مشکل است
توضیحات بیشتر »پول نمیتواند سلامتی را تضمین کند؛ کاوشی در فرصتهای هنجارین ناشی از فراگیریِ کووید-۱۹
نباید فراموش کرد که این تحولات ضرورتا نه مطلقا مثبت بوده است و نه مطلقا منفی. ظهور تکنولوژی مدرن، اگرچه پیامدهای ارزشمندی را در حوزه رفاه و افزایش سطح ایمنی و سلامت اجتماعی به همراه داشت، به واسطه خشونتی که بر طبیعت اعمال میکرد، خود به «قفس آهنین» جدیدی مبدل شد که با ممانعت از مداخله ارزشها و بنیادهای اخلاق انسانی و اجتماعی در پیشرفت، به پیامدهای تراژیکی مانند ظهور استعمار و استعمارگری در میان انسانها، انقراض بسیاری از حیوانات در طبیعت، افزایش بیرویه سطح تلفات در مشاجرات و جنگها
توضیحات بیشتر »خشونت در قبال نادیدهگرفتهشدگان به گاه بحران سلامت
ما نمیتوانیم خشونت را از الگوهای مکرر و یا سایر اشکال ساختاری و نهادی خشونت نتیجه بگیریم. خشونت فیزیکی، محرزترین نوع خشونت است. هر آن زمان که خشونت در این شکل اعمال شود، یافتن مسئول و مسبب آن آسانتر خواهد بود. زمانی که مسبب خشونت فیزیکی، جهت توجیه خشونتش بهانههایی چون نظام پلیسی غیر عادلانه، زندان و یا دفاع از امنیت ملی را دستاویز قرار میدهد، مسئلهی «مسئولیتپذیری» در قبال خشونت پیچیدهتر نیز خواهد شد.
توضیحات بیشتر »توسعه بمثابه عدالت: بسوی یک نظریه رالزی در باره توسعه پایدار
عدالت باید صرفاً معطوف به توزیع منابع اجتماعی اولیه (social primary goods ) باشد که عبارتند از: آزادیهای اساسی، درآمد، ثروت (مطابق با انتظارات معقول افراد) و عزت و احترام اجتماعی (رالز می گوید این فهرست انعطاف پذیر است). اینها منابع اولیه اجتماعی هستند که برای زندگی کردن مطابق با هر نوع غرض و غایات (یا هر دستگاه اخلاقی -دینی) ضروری می باشند.
توضیحات بیشتر »چرا استادی دانشگاه در اصفهان را رها کردم؟
دانشگاه در حقیقت یک بوروکراسی ناکارآمد است که عمده وظیفه اش تربیت بوروکرات برای بوروکراسی های ناکارآمد دیگر است. اگر در رشته های فنی و مهندسی و پزشکی دانشگاه ها گاه نیروی متخصص به معنی حقیقی کلمه تربیت می کنند، در رشته های دیگر اکثر قریب به اتفاق نیروها برای بوروکرات شدن تربیت می شوند، یعنی برای کارهایی که مضر برای مملکت است.
توضیحات بیشتر »ما دچار نوعی اوتیسم فرهنگی شدهایم
چیزی که مخصوصا در نظام آموزشی ما نسبت به آن پرهیز و امتناع وجود دارد. در دوره جدید پدیدهای موهوم تحت عنوان علم وارد کشور شده که امری مستقل تلقی میشود و به زمینه ما هیچ کاری ندارد؛ مثلاً آب در ۱۰۰ درجه میجوشد و دیگر کاری به محیط آن ندارد. این تصور نه تنها صحیح نیست بلکه بدتر آنکه باورمان شده اگر این علم را در اختیار داشته باشیم همه مشکلاتمان حل خواهد شد.
توضیحات بیشتر »کرونا: ملکهی عذاب یا فرشته نجات؟
خوشبختانه به نظر میرسد به تدریج توجه جامعه دانشگاهی ایران به مسئله پیامدهای احتمالی کرونا جلب شده و از این رو، تبادل نظر در میان اندیشمندان حوزه علوم انسانی آغاز شده است. از جمله میتوان به مجموعه یادداشتهای استاد گرامی جناب آقای دکتر منوچهری اشاره کرد که از منظر پدیدارشناختی به بررسی موضوع پرداختهاند.
توضیحات بیشتر »یادداشتهای کرونایی
بشر تا هر نقطه طبیعت که توانسته دست دراز کرده و پای گذارده تا اهلی اش کند و این از خطوط جاده هایش پیداست که چون چین و چروکی، چهره طبیعت را فرسوده و مقهور ساخته، بشر این همه را پیشرفت نام نهاد که به گفته گوردن چایلد پیشرفت نزد مورخ می تواند با تکامل نزد جانور شناس برابر باشد و مقصود اش از آن، توفیق در تنازع بقاست. بازماندن آنکه به سزاتر است یک اصل اساسی تکامل است.
توضیحات بیشتر »کرونا: کسانی که مصرف میکنند و کسانی که قدردانی میکنند
بنظر میرسد که بحران کرونا با شدت و بیرحمی خاص خودش یادآور "همسرنوشتی" میان آدمها شد و مرکز ثقل توجه را، پس از قرنها، از رقابت برای سود بیشتر برداشت و الویتهای اقتصادی ما را به سخره گرفت. اکنون مرکز ثقل توجه "زندگی"، نگاه قدرشناسانه به زندگی و تجربههای روزمرهی آن است.
توضیحات بیشتر »چهار یادداشت برای کرونا
اگر انسان چنان است و خوبی در زندگی چنین آسان دست یافتنی است، پس چرا بشر در تاریخ اینهمه رنج دیده و بلا کشیده است. آیا متفکران و خیر خواهان به خطا رفته اند، یا خطا کارانی مهار بشریت را به اختیار گرفته اند؟ یا چه بسا اگر نبودند خیرخواهان و ایثار گرانی که یا به صلیبهای آشکار و پنهان کشیدندشان یا دهانشان را دوخته اند، یا جسم و جانشان را سوخته اند، وضع بشر از این هم بدتر می بود.
توضیحات بیشتر »