عاقل نامیدن انسان به مثابۀ یک استعداد بشری جای درنگ ندارد. تمایز میان عاقل بودنِ بالقوه و به فعلیت درآوردن قوۀ عقل در انسان نیز به شرح و بسط حاجت ندارد. بیتردید خردمند شخصی است که میتواند نیروی عقل خویش را به کار بگیرد. او با توسل به اراده چنین میکند. انسان در پرتو تعلیم و تربیت و کسب تجربه و مهارت، قادر خواهد بود به بلوغ عقلانی برسد تا بتواند آزادانه جهان پیرامون خویش را درک کند، تحلیل کند، مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد و به جایگاه تصمیمگیری برسد. از این منزلگاه است که انسان درک روشنی از آزادی به دست میآورد.
توضیحات بیشتر »خشونتهای خانگی و زوال نظام سیاسی: درنگ توسعهای در تراژدی شهرک اکباتان
بیاعتمادی گسترده در روابط دولت با مردم (که در عرصه اطلاعرسانی عمومی در مواردی مانند گرانشدن نرخ بنزین، سقوط هواپیمای اوکرایینی و شیوع همهگیری کرونا آشکارا مشهود بود)، بیاعتمادی مردم به دولت (که تجلیات آن در رفتارهای اجتماعی در قبال عرصههایی مانند بازار و انتخابات آشکارتر از آن است که انکار شود) و بیاعتمادی مردم به مردم (که نشانههای آن در مبادلات و تعاملات روزمره ایرانیان فراوان بهچشم میخورد) را بهدنبال داشته است؛ پدیدهای که نزد صاحبنظران بهعنوان کاهش فزاینده سرمایه اجتماعی شناخت شده است.
توضیحات بیشتر »گفتمانِ توسعه: از نگاههای جریانْغالب و گاندیگرا
برداشتِ گاندی از توسعه توانسته است توجه دانشمندان و فعالان را در سراسر جهان به خود جلب کند. این مقاله تلاش کرده است نقد گاندی به توسعه بهعنوانِ بخشِ جداییناپذیرِ تمدنِ صنعتیِ مدرن را بررسی کند و همینطور وجوهِ الگوی توسعهی اقتصادیِ پیشنهادیِ او را نشان بدهد که میتواند پایدار و بادوام باشد.
توضیحات بیشتر »تحلیل میزان احساس خوشبختی و توسعهیافتگی در ایران
یافتهها حکایت از آن دارد که وضعیّت احساس خوشبختی در ایران بحرانی است، حال آنکه ایران از نظر شاخصهای دیگر توسعه بر اساس یافتههای گالوپ و بانک جهانی، جایگاه بهتری در رتبهبندی جهانی دارد.
توضیحات بیشتر »تغییر پارادایم سیاسی و چشم انداز آینده ایران
ازنظر ساختار حقوقی الگوی حاکم در ایران نه مبتنی بر نظام ریاستی، نه پارلمانی و نه نیمه ریاستی و نیمه پارلمانی است و ملغمه ای از ساختارهای متفاوت است؛ مضافا اینکه بعضی از اصول قانون اساسی مشتمل بر تکالیف مالایطاق و بعضی با یکدیگر در تعارض است. مهمتر آنکه تفسیرهای غیر متعارف ، دلبخواهانه ، زاید بر نص، به نفع مفسّر، نافی و ناسخ قوانین دیگر، مغایر با روح حاکم بر قانون اساسی و محدود کننده حق حاکمیت ملی، از جمله تفسیر ارائه شده از اصل ۹۹ در مورد چگونگی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات، عملا قانون اساسی را از حیز انتفاع ساقط کرده است، لذا بازنویسی و اصلاح ساختاری منسجم از قانون اساسی متناسب با رویکردهای دمکراتیک به منظور تشکیل دولتی پیشرو و مترقی از نیازهای اساسی ایران است.
توضیحات بیشتر »رمان «جنگ آخر زمان»: روایتی داستانگونه از نزاع گفتمانها در دوره گذار و نابودگری آرمان های ناکجاآبادی
در این رمان، ارتش و روشنفکران نماد تعصب و نابردباری ایدئولوژیک می باشند که به دلیل عدم درک واقعیات جامعه خود، نتوانستند تحلیل درست و واقع بینانه ای از چرایی وقوع یک جنبش مقاومت متشکل از دهقانان،کشیش ها، برده ها و در واقع، طردشدگان گفتمان سکولار جمهوری، به رهبری یک فرد مذهبی علیه جمهوری داشته باشند.
توضیحات بیشتر »در ضرورت ملی شدن صنعت(!) باستانشناسی؛ گفتار دوم- آفتاب آمد دلیل آفتاب
پژوهشگرانِ بیدار علوم انسانی آگاهند که نتایج نظری هر یافتۀ جدید باستانشناسی متعلق به دورههای مختلف ایران از جمله پیش از تاریخ و تاریخی محدود به اصلاح و یا تغییر نظریههای باستانشناسی نخواهد ماند، بلکه میتواند نقش مهمی در اصلاح و تغییر نظریههای موجود در دیگر رشتهها از جمله تاریخ، فرهنگ، فلسفه، سیاست، اجتماع، اقتصاد، دین، تاریخ علم، هنر، خط، زبانشناسی، مردمشناسی، معماری، شهرسازی و غیره داشته باشد.
توضیحات بیشتر »در ضرورت ملی شدن صنعت(؟) باستانشناسی
رفع مشکلات و موانع بر سر راه تجهیز آزمایشگاههای باستانشناسی در دانشگاهها و مؤسسات و پژوهشکدههای ایرانشناسی و باستانشناسی به استقلال فعالیتهای پژوهشی در کشورمان خواهد انجامید. علیرغم پیشینه و بویژه گسترش چند دههای گروههای باستانشناسی در دانشگاههای ایران و همچنین اهمیت و گسترۀ محوطههای باستانی در ایران، ما همچنان در انجام مطالعات آزمایشگاهی با مشکل مواجهیم.
توضیحات بیشتر »شهروندزدایی نه حاشیهنشینی
بازآفرینی شهری که در واقع بازگشت به رویکرد برنامه سوم (حذف سیاست اجتماعی) در برنامه ششم توسعه بود، زیر پرده شعارهای دهانپرکن، بار دیگر یارانههای مسکن را به بورژوازی مستغلات رانتی سپرد که به آن نام «توسعهگر» اعطا شده بود! این دست بیتدبیریها، ناآرامیهای شهری سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ را در پی داشت.
توضیحات بیشتر »با همه مردم شهر زیر باران باید رفت
شأن شهروندی و داشتن حقوق و خویش مسئولانگاری در حیات مدنی، میتواند برای آرامش درون و معناداری در زندگی بسیار مؤثر باشد. در جوامع امروزی، زندگی در قالب کلانشهرهایی جریان دارد که هم محدودیتها و هم فرصتهایی را برای افراد ایجاد کردهاند و با وجود ارتباطات متکثر افراد در محیطهای شهری، افراد دیگر حتی در سطح خانواده یا محله هم تعلقخاطر ذهنی و عینی ندارند.
توضیحات بیشتر »